Een Turks trouwfeest

Heel wat mensen hebben trouwen van jongs af aan hoog op het verlanglijstje staan. De sprookjesachtige trouwkledij, een torenhoge bruidstaart en de ware Jacob(a) mogen daarbij natuurlijk niet ontbreken. Clichés, we weten het. Maar rond trouwen bestaan er nu eenmaal heel wat gewoonten en tradities. Die kunnen van land tot land erg verschillen. LECA vzw wilde weten hoe het zit met de tradities rond het Turkse huwelijk en mocht op bezoek bij Saban Gök van de Turkse Unie van België.

Saban Gök: ‘Over het Turkse huwelijk is al veel verschenen in de pers, maar niet alles daarvan klopt helemaal. Het is inderdaad zo er bij een Turks trouwfeest heel wat tradities komen kijken, maar om die goed te begrijpen, is het belangrijk om alles in de juiste context te plaatsen.’

Wat is dan het grootste misverstand dat rond het Turkse huwelijk bestaat?

‘Zowel in ons thuisland als hier trouwen veel Turkse jongeren op de traditionele manier. Sommige mensen denken te snel dat Turkse meisjes uitgehuwelijkt worden. Zo is dat niet. Vroeger was het de gewoonte dat de ouders vanuit hun ervaring en wijsheid een aanstaande partner kozen mits de toestemming van hun dochter. Er werd bijvoorbeeld uitgezocht of iemand uit een goede familie kwam. Zo kon het dus zijn dat een jongen en een meisje elkaar nog niet gezien hadden tot de dag waar er de hand werd gevraagd van het meisje. Maar de laatste decennia is dat erg veranderd. Jongens en meisjes kiezen tegenwoordig zelf op voorhand met wie ze willen trouwen en kennen elkaar al goed. Wel gebeurt het aanzoek nog op dezelfde manier: het zijn nog altijd de ouders van de jongen die de hand van het meisje gaan vragen. Als de ouders van het meisje en de jongen denken dat hun kind gelukkig zal worden, steunen zij het huwelijk.

Hoe zit het met de bruidsschat?

‘Ook dat is een belangrijke traditie die soms verkeerd gezien wordt. De bruidsschat was eigenlijk een huwelijksgift van de familie van de jongen aan het meisje, die via haar ouders bij haar terecht kwam. Tegenwoordig wordt een vergoeding voor de ‘melk van de moeder’ gevraagd. Het meisje krijgt dan bijvoorbeeld een gouden armband. Eigenlijk gaat het om een manier om het meisje te beschermen: als het huwelijk fout loopt, dan heeft zij de middelen om zich te redden.’

In films zie je vaak mannen knielen als ze een meisje ten huwelijk vragen. Doet een Turkse man het ook zo? 

‘Ja, binnen de Turkse cultuur is het ook zo dat het huwelijksaanzoek gedaan wordt, door de jongen aan het adres van het meisje, maar toch zullen de ouders of de familie van de jongen op bezoek gaan bij de ouders van het meisje. De jongen zelf is er dan meestal niet bij, maar houdt zich wel paraat. Er wordt bij die ontmoeting vooral gebabbeld en koffie of thee gedronken, als de ouders van het meisje toestemming geven dat hun dochter met die jongen mag trouwen. Het moet immers niet alleen klikken tussen de jongen en het meisje, maar ook tussen de ouders van het meisje en de jongen. Als de ouders van beide partijen het huwelijk goedkeuren, kan begonnen worden met de praktische voorbereidingen. In de steden wordt bijvoorbeeld meestal een feest gegeven om de verloving aan te kondigen. De toekomstige trouwers krijgen dan geschenken en wisselen ringen uit.’

En de Grote Dag, hoe verloopt die?

‘Een huwelijk is in Turkije een heel bijzondere gebeurtenis. Het feest duurt dan ook maar liefst drie dagen en is een dure aangelegenheid. Hoe het huwelijk gevierd wordt, kan verschillen per regio. Op het platteland wordt er op de eerste dag gewoonlijk gefeest voor het huis van de bruid. Op dit feest zijn uitsluitend vrouwen aanwezig. De tweede dag wordt er een feest gehouden voor het huis van de jongen. Hiervoor komen veel meer mensen langs. Er wordt gegeten, maar vooral gebabbeld en gedanst. Ook vuurwerk ontbreekt nooit. Op de ochtend van de derde dag wordt er muziek gemaakt en komen de mensen langs. Dan worden de auto’s versierd en wordt er toeterend een ritje gemaakt. Vervolgens wordt het meisje opgehaald en brengt men haar tot aan het huis waar ze zal verblijven met de bruidegom. In de steden is er maar één dag feest. Daar worden de auto’s op voorhand versierd en wordt het paar in de namiddag naar de feestzaal gebracht, waar tot middernacht gedanst en muziek gemaakt wordt.’

Verloopt een Turks huwelijk hier op dezelfde manier?

‘Als een Turks koppeltje hier trouwt, wordt er meestal ook 1 dag gefeest. Eerst wordt op het stadhuis de burgerlijke dienst gehouden en daarna wordt het huwelijk in het huis van de jongen ook ingezegend door een imam. Het autoconvooi en het feest zelf zijn erg vergelijkbaar met hoe het in Turkije verloopt.’

Wat zijn de traditionele gebruiken bij het Turkse huwelijk?

‘Er zijn er zo veel! Op het feest bij het huis van het meisje bijvoorbeeld brengen familieleden en vriendinnen henna aan op de huid van de bruid. Ook heel typisch is dat de bruid een rode sluier draagt. De vader van de bruid knoopt op de derde dag een rood lint om haar middel, om aan te duiden dat ze nog maagd is. Rood is ook de kleur van het lintje waarmee de verlovings- en de trouwringen aan elkaar vastgeknoopt zijn. Het koppel knipt het samen door om zo verenigd te worden. In de binnenkant van de ring wordt gewoonlijk de huwelijksdatum of de geboortedatum van de partner gegraveerd. Soms worden ook hindernissen op het parcours van het autoconvooi gelegd en moet er iets betaald worden om te mogen passeren. En bij het aansnijden van de taart vraagt de ober ook eerst wat geld. Op het avondfeest zitten de bruid en de bruidegom tijdens het eten op het podium en passeren alle aanwezigen om geld op hun kleren te spelden. En dat zijn nog maar een paar voorbeelden. Eigenlijk moet je het gewoon zelf eens meemaken!’